STAROSTWO POWIATOWE W SUWAŁKACH

Obchody Europejskich Dni Dziedzictwa 2016 w powiecie suwalskim, w dniach 17 i 18 września 2016, odbywały się pod hasłem „Tam, gdzie duch spotyka się z nadrospudzką przestrzenią”. Nawiązywały one do ogólnopolskiego hasła tegorocznych krajowych EDD „Gdzie duch spotyka się z przestrzenią – świątynie, arcydzieła, pomniki”, których koordynatorem krajowym jest Narodowy Instytut Dziedzictwa w Warszawie, a w województwie podlaskim – Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku.

17 września, w sobotnie popołudnie, w Dowspudzie, w ramach programu „Z wizytą u Paców” odbyło się wiele wyjątkowo ciekawych wydarzeń, jak:

1/  „Narodowe Czytanie”.

Fragmenty powieści Henryka Sienkiewicza „Quo vadis” (tegoroczna lektura ustanowiona przez Prezydenta RP) czytali: Maria Kołodziejska – Dyrektor Biblioteki Publicznej im. Marii Konopnickiej w Suwałkach, Anatol Wap – Dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku, Jan Orłowski – Dyrektor Zespołu Szkół im. gen. Ludwika Michała Paca w Dowspudzie, zaś fragmenty sienkiewiczowskiego „Potopu”: Anna Dorota Halicka – Dyrektor Gminnego Ośrodku Kultury w Raczkach oraz młodzież z Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Filipowie (Joanna Grzyb, Wiktoria Kibitlewska, Agata Grabala, Hubert Rudziewicz) pod opieką nauczycielki historii - Katarzyny Panek.

2/ referaty i prezentacje

referaty i prezentacje nawiązujące do historii potopu szwedzkiego na ziemiach polskich, w tym w szczególności bitew pod Prostkami i Filipowem, z okazji ich 360-lecia (dr hab. Sławomir Augusiewicz z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Tadeusz Sobuniewski – regionalista z Filipowa, Adam Bordzio z Suwałk), zaś prelekcję o architekturze dowspudzkiego pałacu wygłosił pan Tomasz Rogala z Białegostoku, jeden z projektantów makiety tego pałacu, znajdującej się w kordegardzie.

3/ historyczne pokazy, w tym:

• Wioski Tematycznej Przysiółka Szlacheckiego „Pacowa Chata” Państwa Barbary i Tomasza Paców z Krypna k. Białegostoku, którzy wraz z kompaniją szlachecką przybliżyli odwiedzającym atmosferę i obyczaje XVII-wiecznego dworku, dzięki nim uczestnicy tez mogli wybić pamiątkowe historyczne monety;
• pokazu mody z XVIII i XIX wieku (Epokowy buduar Paców), przygotowanego i poprowadzonego przez p. Mariusza Krzywickiego, wszechstronnie utalentowanego suwalskiego stylistę historycznego, reżysera i rekonstruktora; pokaz akompaniamentem uświetniła p. Klaudia Jagłowska, w rolę modelek wcieliły się dziewczęta z Koła Młodych Przyjaciół Ziemi Raczkowskiej z Gminnego Ośrodka Kultury w Raczkach, a towarzyszyli im rekonstruktorzy ze Stowarzyszenia Arsenał;
• odwiedzających EDD podejmował również hrabia Ludwik Michał Pac z małżonką Karoliną, w ich role wcielili się lokalni rekonstruktorzy – Państwo Agnieszka i Marek Sidorowie z Raczek; 

4/ wystawy:

• dokumentów z XVII-XVIII wieku ze zbiorów Archiwum Państwowego w Suwałkach, którą przygotował pan Marek Sidor, w tym m.in. dokumenty słynnego księcia Bogusława Radziwiłła,
• wybranych rekwizytów i kostiumów z filmu „Ogniem i Mieczem” z zasobów Ośrodka Dziejów Ziemi Mielnickiej w Mielniku;
• plansz historycznych „Życie i działalność Ludwika Michała Paca”.
  

5/ wieczorem, w ramach Pacowej Akademii Cultury „PAC prezentuje” odbyły się kameralne koncerty:

- w sali kominkowej zabytkowej kordegardy w atmosferę XVII wieku wprowadził słuchaczy zespół sarmackiej muzyki dawnej „Contra belluM” pod kierunkiem śląskiego barda i lutnisty Michała Wyciślika z repertuarem pt. „Ogniem i mieczem – śpiewem i lutnią”;

- pod neogotyckim portykiem dawnego pałacu Paców zabrzmiały mocne dźwięki muzyki hard sound podsuwalskiego zespołu „Drah”, w specjalnym programie pt. „Pamięci Saszy”, poświęconym upamiętnieniu tragicznie zmarłemu w 1999 roku koledze z Raczek, wokaliście z pierwszego składu zespołu. Po koncercie wzruszenie wzbudził gest matki Saszy, która za pośrednictwem Dyrektor raczkowskiego GOK, przekazała na ręce Zespołu i organizatorów EDD, kwiaty i list z podziękowaniami;

- pomiędzy tymi koncertami, przy ruinach pałacu, odbyło się krótkie widowisko (światło i dźwięk) pt. „Pacowe epizody” w reżyserii p. Anny Doroty Halickiej.

Poszczególne punkty programu, wykonawców prezentował p. Jan Życzkowski, który również przygotował i przeprowadził krótki quiz z nagrodami ufundowanymi przez Powiat Suwalski, na temat życia i twórczości Henryka Sienkiewicza (włączonemu do programu EDD z okazji ustanowionego przez Senat RP na 2016 rok tego pisarza).

Ceremonii otwarcia obchodów tegorocznych powiatowych EDD dokonał Starosta Suwalski – Szczepan Ołdakowski oraz Dyrektor – Anatol Wap z Białegostoku, przedstawiciele instytucji głównych organizatorów EDD w powiecie suwalskim. W tym dniu w obchodach EDD uczestniczyła też delegacja z litewskiego Jezna – miejscowości, gdzie również znajdują się pozostałości pałacu Paców.

Tego dnia w Dowspudzie można było również nabyć różnorodne starocie, przedmioty rękodzieła, pamiątki i lokalne smakołyki (Jarmark „U Paca”).

Następnego dnia (18.09.2016), w niedzielne popołudnie, uczestnicy EDD spotkali się w Filipowie, pod pomnikiem upamiętniającym bitwę, jaka miała miejsce w tych okolicach 22 października 1656 roku, w czasie potopu szwedzkiego.

Pomnik i tablica informacyjna na temat tego wydarzenia, które przy powiatowej drodze, 10 lat wcześniej (z okazji 350–lecia bitwy), zostały postawione przez Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju i Promocji Gminy Filipów, to samo Stowarzyszenie odnowiło teraz swoimi siłami i środkami, zaś Młodzi Kustosze (tj. uczniowie Zespołu Szkół w Filipowie pod opieką nauczycieli Katarzyny Panek, Danuty Brzęk i Adama Kraszewskiego) w czynie społecznym w dniu 14.09.2016 roku obsadzili ozdobnymi drzewkami i krzewami, przekazanymi przez Powiat Suwalski. Stąd zebrani, pod przewodnictwem doktora Sławomira Augusiewicza i Tadeusza Sobuniewskiego, wyruszyli na aktywne  poszukiwanie i zwiedzanie miejsc, gdzie rozgrywała się wspomniana bitwa, tj. m.in. miejscowości Filipów, Szafranki, Mieruniszki. Na zakończenie, najwytrwalsi uczestnicy plenerowego seminarium, spotkali się na wspólnym ognisku i drobnym poczęstunku, w tzw. obozie hetmana Gosiewskiego w Filipowie, przygotowanym przez Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Filipowie.

Wydarzenia w ramach EDD 2016 Powiat Suwalski zrealizował w ścisłej współpracy z Urzędem Marszałkowskim Woj. Podlaskiego (Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego) i dzięki wsparciu przez Marszałka Województwa Podlaskiego, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Gminę Filipów, a także dzięki dobrej współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Raczkach, Gminnym Ośrodkiem Kultury i Sportu w Filipowie, Stowarzyszeniem na rzecz Rozwoju i Promocji Gminy Filipów, Archiwum Państwowym w Suwałkach, Biblioteką Publiczną im. Marii Konopnickiej w Suwałkach, Zespołem Szkół im. Jana Pawła II w Filipowie, Zespołem Szkół im. gen. Ludwika Michała Paca w Dowspudzie, Zakładem Aktywności Zawodowej SOWA w Lipniaku.

Fotorelacja nt. Europejskich Dni Dziedzictwa www.suwalki.24.pl

Fotorelacja nt. Europejskich Dni Dziedzictwa w dzienniku Niebywałe Suwałki